Czym jest system regałowy w magazynie?

System regałowy - co to jest?

System regałowy to element wyposażenia magazynu składający się z zestawu odpowiednio dobranych regałów oraz potrzebnego do ich obsługi osprzętu i akcesoriów. W obrębie jednego obiektu, a nawet jednej hali magazynowej może funkcjonować więcej niż jeden system regałowy jednocześnie, choć w większości przypadków stosuje się jednorodne rozwiązania.

Funkcja i przeznaczenie systemów regałowych

Celem stosowania jednolitych systemów regałowych jest poprawienie współczynnika wykorzystania przestrzeni, ułatwienie transportu wewnętrznego i kompletacji, a także polepszenie organizacji w magazynie. Wykorzystanie regałów systemowych pozwala na znacznie lepszą optymalizację pracy niż w przypadku zastosowania regałów niebędących częścią odgórnie zaplanowanej, spasowanej pod każdym względem instalacji. Ponadto jednorodne regały systemowe ułatwiają pracownikom sprawną obsługę magazynu.

Rodzaje systemów regałowych w magazynach

Obecnie wykorzystuje się wiele rodzajów systemów regałowych. Właściwe dopasowanie systemu do potrzeb obiektu, typu magazynowanego ładunku oraz sposobu składowania ma kluczowe znaczenie dla wydajnego funkcjonowania całego magazynu.

Podział systemów regałowych - kryteria

Systemy regałowe dzieli się według różnych kryteriów, do których należą:

• rodzaj stosowanych regałów (systemy regałowe przepływowe, push-back, satelitarne, wspornikowe etc.)
• sposób ustawienia i/lub ruchu regałów (systemy regałowe rzędowe, przesuwne etc.)
• stopień automatyzacji (systemy regałowe obsługiwane ręcznie, półautomatyczne i automatyczne)
• ilość poziomów zabudowy (systemy regałowe jedno- i wielopoziomowe, systemy antresolowe itd.)

Najpopularniejsze systemy regałów - omówienie

Poniżej znajdziesz opis kilku najpopularniejszych rodzajów systemów regałowych stosowanych w magazynach. Warto zwrócić uwagę, że przedstawione przykłady wykorzystują różne kryteria podziału, dlatego ten sam system regałowy może przynależeć jednocześnie do więcej niż jednej kategorii (na przykład półautomatyczne regały przesuwne osadzone w zabudowie wielopoziomowej).

System regałowy rzędowy

Systemy regałowe rzędowe są często stosowanym rozwiązaniem, które zakłada ustawienie regałów w rzędach i umieszczenie między nimi korytarzy roboczych. Takie ułożenie pozwala na dostęp do każdej jednostki ładunkowej i korzystanie z dowolnego typu regałów (wspornikowe, paletowe, półkowe etc.), jednak uniemożliwia optymalne wykorzystanie przestrzeni - nawet przy zastosowaniu wózków systemowych umożliwiających pracę w wąskich korytarzach roboczych.

System z regałami przesuwnymi

W systemie przesuwnym regały są mobilne - mogą poruszać się po umieszczonych w podłodze prowadnicach, dzięki czemu utworzenie korytarza roboczego jest możliwe praktycznie w dowolnym miejscu. Takie rozwiązanie pozwala na dostęp do każdej jednostki ładunkowej, a także znaczące poprawienie współczynnika wykorzystania przestrzeni. System regałowy przesuwny może być obsługiwany ręcznie lub automatycznie. Wadą systemu przesuwnego jest wyższy koszt inwestycji (między innymi konieczność montażu prowadnic) niż w systemie rzędowym.

Regały wjezdne oraz przejezdne

System z regałami wjezdnymi (drive in) lub przejezdnymi (drive through) wykorzystuje korytarze składowania jednocześnie jako drogi transportowe - oznacza to, że wózek jezdny z towarem na czas załadunku (i/lub rozładunku oraz kompletacji) wjeżdża do wewnątrz regału. Systemy te są przeznaczone do składowania paletowego w trybie LIFO (regały wjezdne, dostęp z jednej strony) lub FIFO (regały przejezdne, dostęp z dwóch stron). Zaletą obydwu systemów jest dobre zagospodarowanie systemów, natomiast wadą - brak dostępu do pojedynczej jednostki ładunkowej.

System satelitarny

System regałów satelitarnych to zautomatyzowana wersja regałów wjezdnych, która wykorzystuje sterowane zdalnie platformy (zamiast tradycyjnych wózków jezdnych). Taki system można wykorzystać do składowania paletowego zarówno w systemie LIFO, jak i FIFO. Zaletą jest bardzo optymalne wykorzystanie przestrzeni, jednak podobnie jak w systemach drive in i drive through nie ma swobodnego dostępu do pojedynczej jednostki ładunkowej, dlatego regały satelitarne nie sprawdzą się przy dużej różnorodności towaru.

Zabudowa wielopiętrowa

Zabudowa wielopiętrowa pozwala na optymalne wykorzystanie całej przestrzeni w magazynie, a jednocześnie wygodne przechowywanie i kompletację różnych typów towarów bez konieczności korzystania z wózków wysokiego składowania. W zależności od potrzeb, w zabudowie wielopiętrowej można korzystać z jednego lub kilku systemów regałowych oraz różnych metod składowania.

Od czego zależy wybór systemu regałowego w magazynie?

Wybór systemu regałowego do magazynu zależy od wielu czynników, z czego najistotniejszy jest rodzaj towaru, sposób składowania oraz metoda transportowania ładunku i kompletacji.

Rodzaj towaru

Rozmaite produkty wymagają różnych warunków składowania - na przykład odpowiedniej pozycji czy utrzymania konkretnego zakresu temperatury. Posiadają też cechy, które warunkują ich czas przechowywania lub rodzaj opakowań, w jakich mogą być składowane. Dlatego sposób magazynowania (a co za tym idzie, także system regałowy) powinien zostać dopasowany do składowanego ładunku. Przykładowo, towary dłużycowe (na przykład rury czy belki) najczęściej magazynuje się luzem przy użyciu systemów z regałami wspornikowymi. Natomiast produkty spożywcze czy leki mogą być składowane na paletach lub regałach półkowych w różnym układzie, ale wymagają zachowania odpowiedniej kolejności wejścia i wyjścia z magazynu (najczęściej według zasady FIFO - first in, first out), ponieważ ich czas przydatności do użycia jest ograniczony.

Sposób składowania towaru

Jeżeli towar jest składowany na paletach (na przykład materiały budowlane, duże partie produktów spożywczych etc.), wymaga zastosowania systemu regałowego przystosowanego do przechowywania palet. Podobnie jest z innymi rodzajami ładunku: przykładowo towary drobnicowe najczęściej magazynuje się w odpowiednich segregatorach na regałach półkowych, natomiast ładunki specjalne (takie jak opony czy bębny kablowe) - na regałach specjalnych.

Metoda transportu wewnętrznego i kompletacji

Istotnym czynnikiem wpływającym na wybór systemu regałowego jest także sposób transportu wewnętrznego i kompletacji. Przykładowo, w przypadku kompletowanych ręcznie towarów drobnicowych najwygodniejszym sposobem jest korzystanie z regałów półkowych o niewielkiej wysokości, które umożliwiają łatwy dostęp do każdej jednostki ładunkowej. Taki system może być zorganizowany na przykład w sposób rzędowy lub przesuwny, a także osadzony w zabudowie wielopiętrowej. Natomiast w magazynach specjalizujących się w dużych, jednorodnych partiach towaru pakowanych na paletach lepszym rozwiązaniem będzie system satelitarny, wjezdny, przejezdny lub podobny, który wykorzystuje maksymalną dostępną powierzchnię przechowywania i umożliwia łatwe korzystanie z wózków jezdniowych transportujących palety.